1. Hiểu đúng về viêm quanh khớp vai và cơ chế gây đau
Viêm quanh khớp vai là tình trạng tổn thương ở phần mềm quanh khớp gồm gân, cơ, dây chằng và bao khớp, gây đau nhức và hạn chế vận động. Bệnh thường gặp ở người trung niên, đặc biệt là những người làm việc nặng, vận động sai tư thế hoặc từng chấn thương vùng vai. Trong thực hành của tôi, phần lớn bệnh nhân đến khám đều nghĩ mình bị “thoái hóa” nhưng thực chất là viêm phần mềm quanh khớp – một dạng khác, dễ điều trị hơn nếu phát hiện sớm.
Khớp vai là khớp linh hoạt nhất cơ thể nhưng cũng dễ tổn thương nhất. Khi lớp gân cơ quanh vai bị viêm, bao hoạt dịch dày lên, dây chằng co rút khiến vai cứng lại, tạo ra cảm giác “kẹt khớp” mỗi khi cử động. Người bệnh thường cảm thấy đau khi đưa tay ra sau lưng, giơ tay lên cao hoặc nằm nghiêng bên vai đau.
Cơ chế gây đau có thể đến từ ba yếu tố: ứ trệ khí huyết, viêm dính bao khớp và lắng đọng canxi ở gân cơ. Nếu không điều trị kịp thời, quá trình viêm có thể dẫn tới “đông cứng khớp vai”, khiến người bệnh gần như mất khả năng vận động cánh tay trong sinh hoạt hàng ngày.
2. Triệu chứng nhận biết sớm để không bỏ lỡ giai đoạn vàng điều trị
Ở giai đoạn đầu, người bệnh chỉ cảm thấy đau âm ỉ vùng vai, đặc biệt khi cử động hoặc thay đổi tư thế. Sau đó, cơn đau có thể lan lên cổ, xuống cánh tay, thậm chí gây mất ngủ do đau về đêm. Một số người còn nghe tiếng “răng rắc” khi xoay vai hoặc có cảm giác yếu tay, khó nâng vật nhẹ.
Có bốn thể bệnh chính: thể thông thường, thể đau vai cấp, thể giả liệt và thể đông cứng khớp vai. Với thể thông thường, đau thường xuất hiện sau vận động quá mức. Thể đau vai cấp có thể đi kèm sốt nhẹ và sưng nóng vùng vai. Còn thể đông cứng thường khiến người bệnh không thể giơ tay quá đầu dù cơn đau đã giảm. Việc xác định đúng thể bệnh sẽ quyết định hướng điều trị phù hợp.
3. Cách chữa viêm quanh khớp vai theo Tây y
3.1. Điều trị nội khoa
Trong Tây y, bác sĩ thường chỉ định thuốc giảm đau, kháng viêm không steroid (NSAIDs) hoặc tiêm corticoid tại chỗ để giảm sưng đau nhanh. Phương pháp này giúp kiểm soát triệu chứng cấp tính, nhưng không nên lạm dụng vì có thể gây tác dụng phụ như loét dạ dày, tăng huyết áp hoặc teo cơ tại vị trí tiêm.
Ngoài ra, người bệnh có thể được chỉ định tiêm huyết tương giàu tiểu cầu (PRP) để kích thích tái tạo gân cơ, hoặc nội soi khớp vai để loại bỏ tinh thể canxi nếu có lắng đọng.
3.2. Vật lý trị liệu và phục hồi chức năng
Đây là phương pháp quan trọng trong quá trình điều trị. Các bài tập nhẹ nhàng giúp tăng tuần hoàn máu, giảm co cứng bao khớp và phục hồi biên độ vận động. Người bệnh cần thực hiện dưới sự hướng dẫn của kỹ thuật viên để tránh sai tư thế. Trong giai đoạn đau cấp, nên chườm ấm, xoa bóp nhẹ và nghỉ ngơi hợp lý, sau đó mới tập tăng dần cường độ.
4. Quan điểm Đông y: Chữa từ gốc, dưỡng từ bên trong
Theo quan điểm Đông y, viêm quanh khớp vai thuộc chứng “kiên tý” – tức là khí huyết bế tắc, phong hàn thấp xâm nhập vào gân cơ khiến khí huyết không lưu thông, dẫn đến đau nhức và hạn chế vận động. Vì vậy, muốn chữa dứt điểm phải “khu phong – tán hàn – trừ thấp – thông kinh hoạt lạc”.
4.1. Các bài thuốc cổ phương thường dùng
Trong kinh nghiệm của tôi, nhiều bệnh nhân viêm quanh khớp vai mãn tính đáp ứng rất tốt với các bài thuốc cổ phương, gia giảm tùy thể bệnh:
- Ma hoàng quế chi thang gia giảm: Dành cho trường hợp đau vai do phong hàn thấp, giúp thông kinh lạc, giảm đau và tăng lưu thông khí huyết.
- Quyên tý thang gia giảm: Dành cho người đau mỏi vai kèm yếu cơ, khí huyết kém lưu thông. Bài thuốc giúp bổ khí huyết và hoạt huyết tiêu viêm.
- Tứ vật đào hồng gia vị: Dùng cho người bị ứ trệ lâu ngày, khớp vai cứng, đau lan ra cổ hoặc bả vai.
Các bài thuốc này khi kết hợp với vật lý trị liệu và chế độ ăn uống hợp lý thường giúp bệnh nhân phục hồi nhanh, giảm đau rõ rệt chỉ sau vài tuần.
4.2. Phương pháp xoa bóp và châm cứu
Đông y còn áp dụng các phương pháp như xoa bóp bấm huyệt, cứu ngải và châm cứu tại các huyệt Kiên ngung, Kiên liêu, Cự cốt, Hậu khê. Các kỹ thuật này giúp khí huyết lưu thông, giảm sưng và phục hồi khả năng vận động. Tuy nhiên, cần được thực hiện bởi thầy thuốc có kinh nghiệm để tránh kích thích sai vùng tổn thương.
5. Cách chăm sóc bệnh nhân viêm quanh khớp vai
5.1. Chế độ dinh dưỡng hỗ trợ giảm viêm
Người bệnh nên bổ sung các thực phẩm chứa Omega-3 (cá hồi, cá ngừ, dầu hạnh nhân), rau xanh và trái cây giàu chất chống oxy hóa như cải bó xôi, bông cải, dâu tây, việt quất. Uống đủ nước giúp thải độc và giảm viêm. Ngược lại, cần hạn chế thực phẩm chiên rán, thịt đỏ, đồ ngọt và các chất kích thích như rượu bia, cà phê, thuốc lá.
5.2. Bài tập đơn giản cải thiện vận động vai
Bắt đầu bằng các động tác nhẹ như: gập vai, dang tay sang ngang, xoay vai chậm hoặc dùng gậy hỗ trợ khi tập. Mỗi ngày tập 30-45 phút, duy trì đều đặn 3-5 buổi/tuần. Trước khi tập, nên xoa bóp khớp vai để làm nóng cơ, giúp vận động linh hoạt và giảm nguy cơ tổn thương.
5.3. Lối sống và tinh thần
Giữ tinh thần thoải mái, tránh lo âu và căng thẳng. Người bệnh nên kết hợp tắm nước ấm, ngủ đủ giấc và tránh làm việc quá sức. Trong điều trị các bệnh xương khớp, yếu tố tinh thần ảnh hưởng rất lớn đến hiệu quả phục hồi – điều này tôi đã chứng kiến ở rất nhiều bệnh nhân.
6. Giải pháp Đông y hiện đại: Thảo Linh Tiên của Dược Bình Đông
Từ kinh nghiệm thực tế, tôi nhận thấy việc kết hợp bài thuốc cổ truyền với sản phẩm hỗ trợ hiện đại mang lại kết quả tối ưu. Thảo Linh Tiên là một trong những sản phẩm tôi thường khuyên dùng cho bệnh nhân viêm quanh khớp vai. Sản phẩm kết hợp các vị thuốc Đông y như Dây đau xương, Đỗ trọng, Ngưu tất, Cốt toái bổ, Đảng sâm, Tang thầm, giúp bổ gân xương, giảm viêm và phục hồi vận động vai.
Điểm đặc biệt là sản phẩm được bào chế hiện đại, đảm bảo dược tính ổn định, an toàn cho gan thận. Dùng đều đặn mỗi ngày giúp giảm đau nhức, tê mỏi vai, đồng thời hỗ trợ phòng ngừa tái phát.
7. Lời khuyên từ chuyên gia Nguyễn Thành Danh
Thực ra, không phải trường hợp nào cũng cần can thiệp phẫu thuật hay tiêm thuốc. Điều quan trọng là xác định đúng nguyên nhân và điều chỉnh sớm. Với người mới khởi phát, chỉ cần nghỉ ngơi, chườm ấm và tập nhẹ đúng cách đã có thể cải thiện rõ rệt. Nhưng nếu để kéo dài, gân cơ sẽ bị dính, vai cứng và rất khó hồi phục.
Tôi luôn khuyên bệnh nhân: hãy kiên trì, đừng nóng vội. Đông y không chỉ chữa bệnh mà còn giúp cân bằng cơ thể. Khi khí huyết thông, cơ gân khỏe, tự nhiên khớp vai sẽ trở lại linh hoạt như trước.
8. Kết luận
Viêm quanh khớp vai tuy không nguy hiểm đến tính mạng nhưng ảnh hưởng lớn đến chất lượng sống. Điều trị sớm và đúng cách sẽ giúp người bệnh tránh được biến chứng đông cứng khớp, duy trì vận động bình thường. Sự kết hợp giữa Tây y – Đông y và lối sống lành mạnh là hướng đi toàn diện, bền vững nhất.
Nếu bạn đang gặp tình trạng đau vai kéo dài, hãy đến khám sớm để được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Kết hợp sản phẩm Thảo Linh Tiên của Dược Bình Đông mỗi ngày sẽ giúp xương khớp khỏe mạnh, dẻo dai, và phục hồi vận động vai nhanh hơn.
Thông tin của Lương y Nguyễn Thị Thành Danh
Tác giả: Lương y Nguyễn Thị Thành Danh là một chuyên gia y học cổ truyền, đặc biệt trong lĩnh vực sức khỏe phụ nữ và phụ khoa, với hơn 30 năm kinh nghiệm. Bà hiện là cố vấn cho Dược Bình Đông. Bà có chuyên môn về các vấn đề kinh nguyệt và các vấn đề phụ khoa khác.
Nguồn: Dược Bình Đông – Kiến thức sức khỏe từ Đông y
(*) Bản quyền bài viết thuộc về Dược Bình Đông. Khi chia sẻ, cần trích dẫn nguồn đầy đủ: “Tác giả: Lương y Nguyễn Thị Thành Danh – Nguồn: Dược Bình Đông – Kiến thức sức khỏe từ Đông y”. Các bài viết trích nguồn không đầy đủ, ví dụ: “Theo Dược Bình Đông” hoặc tương tự, đều không được chấp nhận và phải gỡ bỏ.Nguồn Tham khảo: Vinmec, Nhà thuốc Long Châu, Tâm Anh Hospital
Lương Y Nguyễn Thành Danh 